Minął rok od wstrzymania drążenia tunelu, wznowienie prac najwcześniej w grudniu

Dokładnie przed rokiem (7 września 2024 r.) podczas drążenia tunelu średnicowego, zawaliła się część kamienicy przy Al. 1 Maja 23 w Łodzi. Tego dnia wstrzymano pracę maszyny drążącej.

TBM „Katarzyna” drążąca dwutorowy tunel pod miastem od tego czasu tkwi pod budynkami przy 1 Maja. Próba wznowienia prac w listopadzie ub. roku spowodowała zapadanie się sąsiedniego budynku przy 1 Maja 23, co spowodowało ponowne wstrzymanie prac.

Od tego czasu czoło maszyny drążącej tkwi pod frontową ścianą kamienicy przy 1 Maja 21, a strop tunelu znajduje się kilkanaście metrów pod fundamentami.

W rok po wstrzymaniu prac przy drążeniu tunelu PAP zapytał wykonawcę (Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów z Mińska Mazowieckiego) i inwestora (Polskie Linie Kolejowe) o sytuację na budowie i obawy, że inwestycja zostanie zamrożona z powodu rosnących kosztów.

Rafał Wilgusiak z biura prasowego PLK, inwestora tunelu, powiedział PAP, że nie ma zagrożenia, żeby inwestycja została zamrożona, a kontynuacja budowy podziemnego połączenia kolejowego w Łodzi jest dla PLK priorytetem.

- Naszym celem jest jak najszybsze wznowienie drążenia tunelu i kontynuacja kolejnych etapów prac, ale bez kompromisów w zakresie bezpieczeństwa. Dlatego wymagamy, aby procedura wznowienia była poprzedzona m.in odpowiednim zabezpieczeniem budynków, w tym wzmocnieniem podłoża pod kamienicami - powiedział Wilgusiak.

PBDiM z Mińska Mazowieckiego, wykonawca tunelu średnicowego w Łodzi, ma już opracowany plan, jak to zrobić. Piotr Grabowski, rzecznik firmy wyjaśnił PAP, że pod frontami kamienic przy 1 Maja 23, 21 i 19 powstanie żelbetowa belka, która usztywni konstrukcje budynków, by zapobiec ich zapadaniu się, gdyby doszło do osiadania gruntu podczas pracy tarczy.

Grabowski wyjaśnił, że obecnie trwają rozmowy z właścicielami kamienic, by zgodzili się na wykonanie robót ingerujących w ich własność. Kiedy uda się uzyskać porozumienie, PBDiM będzie potrzebował nieco ponad miesiąc na prace przy budowie wzmocnienia i kolejny miesiąc, żeby konstrukcja stężała. Optymistycznie zatem licząc „Katarzyna” mogłaby wznowić prace w końcu br.

Piotr Grabowski powiedział PAP, że na zaawansowanym etapie są już komory stacji Śródmieście, Polesie i Koziny. Trwa budowa komory końcowej i komory rozgałęźnej w rejonie ul. Sienkiewicza i Kilińskiego, gdzie tunel średnicowy wejdzie na stację Łódź Fabryczna. Gotowe są już cztery mniejsze tunele (wyjazdy ze stacji Koziny do Łodzi Kaliskiej i Żabieńca). Czekają tylko na wyposażenie w infrastrukturę.

Zaawansowanie prac na budowie (układ dwu- i jednotorowych tuneli ma mieć ok 4600 m) nie zmienia jednak sytuacji całej inwestycji. „Katarzyna” tkwi około kilometra od komory końcowej, a obowiązujący nadal termin zakończenia budowy w czerwcu przyszłego roku z planowanym uruchomieniem ruchu pociągów z grudniu 2026 r. od dawna jest nierealny.

PBDiM prowadzi obecnie mediacje z PLK w sprawie zmiany harmonogramu i dodatkowego finansowania inwestycji. Od wyniku tych mediacji zależy nie tylko przyszłość inwestycji, ale też los wysiedlonych lokatorów trzech kamienic, którzy mieli opuścić swoje mieszkania na 2-3 tygodnie (czas przejścia tarczy TBM pod budynkami), a już od ponad roku mieszkają poza domem.

- Od roku pod naszą opieką jest około 250 osób przeniesionych z trzech kamienic przy 1 Maja. Przebywają w 5 łódzkich hotelach i mieszkaniach zastępczych. Na relokację lokatorów firma wydała już ponad 20 mln zł - powiedział PAP Piotr Grabowski.

Dodał, że do kosztów utrzymania relokowanych mieszkańców dochodzą koszty utrzymania tarczy, jej obsługi, konserwacji, dodatkowych prac zabezpieczających oraz ekspertyz kolejnych niemal stu kamienic w obszarze oddziaływania maszyny na dalszej trasie drążonego tunelu.

- Ponieśliśmy już dodatkowe koszty przekraczające pół miliarda złotych, co obejmuje nie tylko koszty związane z sytuacją kryzysową od września ub. roku, ale także wzrost kosztów pracy, energii, czy choćby stali, która bardzo zdrożała. Wzrost cen energii w ostatnich latach sięga 360 proc., tymczasem dostaliśmy waloryzację w wysokości jedynie 10 proc. wartości kontraktu. Dlatego konieczne było rozpoczęcie mediacji z PKP PLK, by temat finansów rozstrzygnąć w sposób korzystny dla obu stron - powiedział Grabowski.

Rafał Wilgusiak z PLK potwierdza, że przy udziale Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej trwają rozmowy mediacyjne z wykonawcą, które powinny zakończyć się do końca roku.

- Efektem ma być wypracowany nowy harmonogram prac oraz urealniony kosztorys całego projektu. Wszystkie szacunki wykonawcy są brane pod uwagę, każdy wniosek o zwiększenie wartości kontraktu jest dokładnie analizowany - powiedział Wilgusiak.

Rafał Wilgusiak pytany, kiedy pociągi mogłyby pojechać tunelem pod centrum Łodzi, odpowiedział: - Najważniejszym, kluczowym etapem budowy całego połączenia średnicowego jest obecnie dokończenie budowy dwutorowego tunelu. Jesteśmy za półmetkiem, ale jeszcze został około kilometr do komory Fabrycznej - powiedział Wilgusiak.

Marek Juśkiewicz (PAP)

jus/ mow/